System Zarządzania Środowiskowego wg ISO 14001

Norma ISO 14001 należy do rodziny norm ISO serii 14000. Normy z tej serii są międzynarodowymi normami dla systemów zarządzania środowiskowego. Norma ISO 14001 jest podstawową normą, gdyż stanowi wymagania dla firm, które chcą poddać się certyfikacji.

Celem normy ISO 14001 jest pomoc przedsiębiorstwom, niezależnie od charakteru, wielkości i rodzaju, w zarządzaniu wpływem ich działań, wyrobów i usług na środowisko oraz minimalizacja tego oddziaływania i efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów na każdym etapie prowadzonej działalności. Zgodnie z tym podejściem ustanowienie i wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego jest związane z określeniem polityki środowiskowej przedsiębiorstwa oraz celów i zadań środowiskowych.

System zarządzania środowiskowego dotyczy uregulowania i zarządzania tymi działaniami przedsiębiorstwa (aspektami środowiskowymi), które mają lub mogą mieć wpływ na środowisko naturalne. Celem zarządzania środowiskowego jest stworzenie warunków do takiego funkcjonowania przedsiębiorstwa, by mogło w systematyczny i zorganizowany sposób zmniejszać negatywny wpływ na środowisko naturalne. Norma ISO 14001 zawiera tylko te wymagania systemu zarządzania środowiskowego które mogą być kontrolowane przez samo przedsiębiorstwo oraz obiektywnie (przez stronę trzecią) audytowane dla celów certyfikacji. Firma sama decyduje o granicach swojej działalności, objęciu systemem całej organizacji, wyodrębnionych jednostek czy określonego rodzaju działalności.

Aktualnie obowiązuje norma ISO 14001:2015 (2015 – rok wydania aktualnej normy). Polski Komitet Normalizacyjny (PKN) wydaje polskie wersje powyższej normy. Norma Polska jest przedrukiem normy europejskiej (EN ISO), która została przejęta z normy międzynarodowej (ISO) i jest traktowana jako identyczna.

EMAS

System Ekozarządzania i Audytu EMAS (ang. Eco Management and Audit Scheme) jest unijnym instrumentem wprowadzonym w życie rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady, mającym na celu zachęcenie różnych organizacji do ciągłego doskonalenia efektów działalności środowiskowej. EMAS jest czymś w rodzaju posiadania znaku firmowego, określającego działania organizacji w zakresie doskonalenia na rzecz ochrony środowiska. Organizacja, która chce zarejestrować się w systemie EMAS musi wdrożyć system zarządzania środowiskowego zgodnie z wymaganiami normy ISO 14001, opublikować deklarację środowiskową zweryfikowaną przez niezależnego, akredytowanego weryfikatora.

Przepisy prawne

Przedsiębiorstwo, które chce wprowadzić system zarządzania środowiskowego musi na początku spełnić wszystkie mające zastosowanie przepisy prawne i inne wymagania.

Korzyści jakich należy się spodziewać po wdrożeniu ISO 14001 to m. in.:

  • redukcja kosztów usuwania odpadów i opłat za korzystanie ze środowiska,
  • zwiększenie oszczędności energii i materiałów,
  • podniesienie prestiżu przedsiębiorstwa na rynku lokalnym, krajowym i międzynarodowym,
  • wzrost zaufania do przedsiębiorstwa,
  • poprawa wizerunku przedsiębiorstwa wśród społeczeństwa i władz lokalnych,
  • ułatwienie dostępu do dofinansowywania działalności przedsiębiorstwa,
  • ułatwienie uzyskiwania pozwoleń i zatwierdzeń, dzięki spełnieniu wymagań prawa.